1,3K
Hutbe: Namaz; Fâni Olan İnsanla Bâki Olan Allah Arasında Bir Bağdır
“ Ey iman edenler! Sabrederek ve namaz kılarak Allah’tan yardım dileyin. Şüphe yok ki, Allah sabredenlerle beraberdir. “ (Bakara: 153)
Kur’ân-ı Kerîm’de sabır, tekrar tekrar zikredilir. Zira âlemlerin yaratanı Allah, insanların bunca arzu ve isteklerinin baskısı altında, doğru istikamette yürümelerinin zorluğunu, bunca çekişmeler içinde ve engeller karşısında hak davasını hakim kılmanın azametini, fertlerin gerilen asablarını, iç ve dış düşmanlara karşı bütün yardımcı kuvvetleri uyanık tutmanın zorluğunu çok iyi biliyor ve o yüzden bunlara karşı sabırlı olmayı/direnmeyi emrediyor. Bütün bunlara karşı sabretmek/direnmek gerek.
Allah’ın emirlerini yerine getirmede sabır..! Günahlardan sakınmak için sabır..! Hakka karşı gelenlerle mücadele etmek için sabır..! Her türlü hilekârlığa karşı sabır..! Zaferin gecikmesine karşı sabır..! Batılın çığırtkanlığına, şımarıklığına ve yayılışına karşı sabır..! Yardımcının azlığına karşı sabır..! Tehlikeli yolların uzamasına karşı sabır..! Süflî arzulara karşı sabır..! İnsanların inatçılığına ve sapıklığa meyline karşı sabır..!
Eğer meydanda tayin edilmiş bir müddet, iyi hazırlanmış yol azığı yoksa, zaman uzayıp zorluklar artınca sabır azalır veya tükenir. Bunun için Allah Kur’an’ında sabırla namazı aynı paralelde zikrediyor.
Namaz; kurumayan bir kaynak, bitmeyen bir hazinedir. Kalbi sükunete ulaştırır ve azmi artırır. Sabır ipi yalnız namazla uzar ve namazla birlikte olduğu müddetçe kopmaz. Namaz, sabra rızaullahı, tatlı yüzü, iç huzurunu, güveni ve yakîni ekler.
Elbette şu zayıf, fânî, tâkâti sınırlı insanoğlunun büyük ve ebedî güç olan ilâhî kuvvete sarılması gerekir. Karşılaşılan iş insanoğlunun zayıf tâkâtini aşınca, mutlaka o büyük varlıktan yardım dilemek mecburiyetindedir.
Hevâ ve hevesin arzularını yenmenin, şehvânî duyguları yok etmenin, hak yolunda azimle yürümenin, fesad ve zulümle cihad etmenin zorlaştığı şu zamanlarda insanoğlunun o ezelî ve ebedî güce sarılmaktan başka çaresi yoktur. Şu sınırlı, fânî hayatta yollar uzayıp, şiddetler artar, hedefe bakınca henüz ön belirtilere bile raslanmadığı ve ömrün zevâle doğru yöneldiğini gördüğü zamanlarda elbette o bitmez tükenmez ilâhî kuvvete sarılmak mecburiyetini duyar. Şer hareketlerin yayıldığı, hayır fiillerin gizlenildiği, ufukta ışık belirtilerinin görülmediği zamanlarda elbette yöneliş yalnız O’na olacaktır.
İşte bu gibi dar zamanlarda namazın hüviyeti ortaya çıkar. Namaz; fânî olan insanla bâkî olan Allah arasında bir bağdır. Namaz, bir zerrelik damlayla bitmez tükenmez derya arasında buluşma zamanı ve yeridir. Namaz, kaynayıp coşan bir hazinenin anahtarıdır. Namaz, fânî olan insanoğlunun bu daracık kara parçasının sahasından uçup, kainatı kuşatan ilâhî kudretin sahasına süzülüşüdür. Namaz, kızgın çöl güneşinin altında, serin bir ağaç gölgesidir. Namaz, bir ilkbahar yağmuru ve bitmeyen meltemdir. Namaz, üzgün ve yorgun gönüllerin şefkatli bir el ile, ilâhî kudret eliyle okşanışıdır. Bunun için Rasul (S) zorluklarla karşılaştığı anlarda “ bizi namaza çağır yâ Bilal..! derdi. İşinin çok olduğu yorgun zamanlarında, gönlünü ilâhî haşyetin derinliklerine bırakmak için namaz kılardı.
İslâm bir ibadet nizamıdır. İbadetlerde pek çok esrâr-ı ilâhî gizlidir. İbadet, sonsuz yolculuğun zahiresi, ruhun istinâdgâhı, kalbin cilasıdır. Ne zaman bir ilâhî emir vârid olmuşsa, bu emri fertlerin gönül rızası ile karşılaması için ibadet, kalplerin anahtarı olmuştur. Bunun için Allah Teâlâ, peygamberimizin omuzuna bu yüce ve ağır vazifeyi yüklerken:
“Ey örtüsüne bürünen (rasulüm)! Gecenin birazı hariç olmak üzere kalk. Gecenin yarısı miktarınca yahut ondan birazını eksilt. Yahut üzerine ekle. Kur’an’ı da açık açık, tane tane oku” buyurdu. (Müzzemmil: 1-4)
Bu ağır yüke, meşakkatli işe ve azametli cihad devresine hazırlık, geceleri ihyâ etmek, Kur’an okumakla başlamıştı.
İbadet kalpleri açar. Allah’la kul arasındaki bağı kuvvetlendirir; işi kolaylaştırır; gönüllere nur yağdırır; ruhlara sükunet ve huzur verir. İbadet bir kurtuluş helvasıdır. O, bir menn-ü selvâdır.
Hutbemin başında okuduğum âyet-i kerimede Allahu Teâlâ mü’minlere, kendilerine yapılan eziyetlere namaz ve sabırla mukavemet etmelerini emrediyor ve âyetin devamında: “Şüphesiz ki Allah sabredenlerle beraberdir “ buyuruyor.
Allah onlarla beraberdir. Sabredenleri destekler. Mü’minlere sebat verip, takviye eder ve tehlikeli yollarda yalnız bırakmaz. Mü’minleri sınırlı güçleri, zayıf kuvvetleriyle başbaşa terketmez. Yol azıkları tükenince imdatlarına yetişir. Katedecekleri mesafeler uzayınca azimlerini artırır.
Allah bu âyet-i kerimenin başlangıcında şu tatlı ve iç açıcı davetle mü’minlere hitap ediyordu: “Ey iman edenler!”
Ve bu ilâhî davet şu tatlı seda ile bitiyordu:
“Şüphesiz ki Allah sabredenlerle beraberdir.”
26.06.2020
Hazırlayan: Emrullah AYAN
